Çoğul İspanya / Anayasal Sistemi ve Ayrılıkçı Terörle Mücadele Modeli

Franco'nun nasyonal Katolik rejimi emanet ettigi Kral Juan Carlos, mimari oldugu kademeli demokratiklesme sürecinin Ispanya'ya çag atlatan demokratik bir anayasayla taçlandirilmasini saglamistir. Genis bir toplumsal mutabakata dayanan 1978 Anayasasi, ayrilikçi çevresel milliyetçiliklerin entegrasyonunu saglamak amaciyla simetrik bir özerklikler sistemi de olusturmustur. Zaman içinde esneyen bu sistem artik asimetrik, hatta federal bir nitelik tasimaktadir.Topraklarinin bir bölümü Fransa'da kalan Euskal Herria devletini kurma ütopyasini dayatan ayrilikçi Bask milliyetçiligi ise, bu genis mutabakatin içinde yer almamakta ve terör boyutuyla, demokratik Ispanya'nin bugüne kadar çözümlenememis baslica sorununu olusturmaktadir.Ispanya, ayrilikçi terörle mücadelesinde, karsi terör ör-gütlenmesinden diyaloga kadar her türlü yöntemi denemis ve AB üyeligiyle birlikte, "yasal siyaset karsiligi silah biraktirma" gibi özgün önlemler içeren demokratik bir modele geçmistir. 1976'dan ETA'nin sürekli ateskes karariyla baslayan sürece kadar, son otuz yilin tüm bu önemli siyasal gelismelerini aktaran Çogul Ispanya, Ispanya ile Türkiye arasinda, bu baglamda benzesen ve farklilasan noktalara da isik tutmaktadir.