Demokrasi, Basın ve Haber Etiği

Genelde kitle iletisim araçlari, özelde yazili basinin birinci görevi halki bilgilendirmek ve yanisira, bunu dogru biçimde yapmaktir. Bu islev ayni zamanda gazetecilik etiginin ve haber etiginin de geregi olarak belirmektedir. Bu iki islevin olmasi gerektigi gibi yerine getirilmesi demokrasi bilincinin olusumuna ve yerlesmesine yardim saglarken, bilgilendirme ve dogru bilgilendirme islevlerinin gerçeklestirilmemesi demokrasi kültürüne ve dolayisiyla demokratik toplum yapisina zarar vermektedir.Haberin bilinen islevlerinden uzaklasmasi ve ideolojik bir aygit olarak degerlendirilmesi; haberi üreten yapilara, ürüne, yani habere ve bu ürünün alimlanmasina yönelik incelemeleri gerekli kilmaktadir. Haber belli bir kültürel sistem ve bu kültürün olustugu tarihsel arka planla baglantili olarak belli bir ekonomi-politik yapi içerisinde üretilip tüketildiginden; söz konusu incelemelerin yeterliligi amaçlandiginda, kültürel ve ekonomi-politik unsurlarin birlikte ele alinmasi gerekmektedir. Çalismada inceleme yöntemi olarak seçilen "Elestirel Söylem Çözümlemesi" yaklasimi kültürel bir olgu olarak haber metnini incelerken, bu metnin üretildigi ve tüketildigi baglama da önem vermekte, sosyo-ekonomik kosullarin, tarihsel süreci de göz önüne alarak incelenmesi gerektigi görüsünü tasimaktadir. Yazili basin incelemelerinde arastirma yöntemi olarak seçilen "Elestirel Söylem Çözümlemesi", Teun A. van Dijk'in yaklasimi ve çalismalari isiginda aktarilmaktadir. Teun A. van Dijk çalismalarinda çok disiplinli bir yaklasim izlemekte, bir söylem türü olarak haberin çözümlemesini yaparken metinle baglamin iliskisini vurgulamakta, söylem biçimleri yoluyla iktidarin uygulanmasini irdelemektedir. Böyle bir çözümleme, medya söylemini genis bir sosyoekonomik ve kültürel çerçeveyle ele almaktadir.(Tanitim Bülteninden)