Günler ve Geceler

Bir asker kaçaginin romani olan ve 1897'de yayimlanan Günler ve Geceler, Alfred Jarry'nin otorite-karsiti ve anti-militarist tavrini ortaya koyarken, yüzyil sonu Avrupa'sinin bütünlüklü bir sunumunu da içeriyor. Kitabin yayimlanmasindan kisa bir süre sonra patlak verecek olan iki dünya savasini önceleyen yol ayriminda, tektiplestirilmis bir toplum tasarisina ve militer bir düzen takintisiyla yeniden olusturulmus yerlesik yapiya önce itkisel sonra da fiili bir karsi çikisla direnen Jarry, estetlerin okullu ve kurumsal nüfuz taleplerinden psikometrik ölçütlere göre saflara bölünmüs steril bir Fransiz Idealine dek tüm açmazlariyla ortaya seriyor dönemini.Romanin baskarakterleri olan iki kardes, Sengle ve Valens, tüm o burlesk manzaranin ortasinda Jarry'nin bilinçkatlarindaki öfke, hinç ve kara mizahi yankilamaktadir. Somut olmaktan ziyade zihinsel bir firar gerçeklestiren Sengle, sadece askerden degil, konformizmden, akildan, yerlesik toplumun bütün kurallarindan da firar edisin simgesidir. Jarry uzmani J. H. Saintmont'un deyisiyle, "Iki büyük tema kolayca fark edilir: Askerden firar ve erotik firar." Romandaki tüm diger karakterlerle birlikte, adi gibi, gündüzle gecenin, düsle gerçegin birbirinin yerine geçtigi eserde, grotesk özelliklerle, delilige ve narsisizme aralanan kapi, kendi yarattigi mezalimin oyuncagi olmus bir toplumun suretini gösterir. (Tanitim Bülteninden)