Otorite

Insanlar otoriteye neden ihtiyaç duyarlar? Otoriteden neden korkarlar? Otorite iliskilerinin olmadigi bir toplum kurma tasarisi gerçekçi midir? Otoriteyle bag kurmadan onu reddetmek mümkün müdür? Basit bir karsi çikma bizi otoritenin olumsuzluklarindan korumaya yetmedigi gibi, onu gerektigi gibi degerlendirmemizi de engelliyorsa, ne yapabiliriz? Richard Sennett bu tür sorulara yanit ararken insanlarin otoritelerle kurduklari özel ve kurumsallasmis iliskilerin tarihsel ve sosyopsikolojik bir panoramasini çiziyor. Anne babayla çocuk arasindaki gibi kisisel, isverenle isçi ya da devletle yurttas arasindaki gibi toplumsal iliskilerde otoriteyi tanimadan reddetmenin insanlari ne tür çikmazlara sürükledigini anlatiyor. Hegel'in köle-efendi iliskisi hakkindaki ünlü çözümlemesinden yola çikarak, öncelikle otoriteyi bir Öteki olarak görmeyi birakip tanimayi, onu "görülür, anlasilir" bir hale getirmeyi denememizi öneriyor. Hiçbir otorite iliskisi içermeyen bir dünya kurmaya çalismanin, insanin toplumsal bir varlik olmasi yüzünden, mümkün ve anlamli bir çaba olmadigini söylerken, asil önemli olanin otoriteyi tahakküm araci olmaktan çikarip, diger insan(lar)a karsi kayitsizlik içermeyecek bir biçime dönüstürmek oldugunu ve bunu da ancak otoriteye maruz kalanlarin yapabilecegini vurguluyor. Bu dönüstürmeye hizmet edebilecegini düsündügü birkaç somut öneri getirirken aslinda daha çok sey yapilabilecegini belirtiyor ve hepimizi otoriteye karsi hayal gücümüzü ve yaraticiligimizi kullanmaya çagiriyor.