Tembellik Hakkı

“Kapitalist uygarlığın hüküm sürdüğü milletlerde işçi sınıfını tuhaf bir delilik sarmıştır. Bu delilik, iki yüzyıldır mutsuz insanlığa işkence yapan bireysel ve toplumsal sıkıntıları da beraberinde getirmiştir. Bu delilik, çalışma aşkıdır.”

Paul Lafargue'ın sert bir dille kaleme aldığı Tembellik Hakkı ilk kez 1880 yılında yayımlandı ancak daha sonra cezaevindeyken eklediği birkaç notla revize edilerek 1883 yılında tekrar yayımlandı. Bu kısa ama etkili metin tarihsel açıdan oldukça zengindir. Paul Lafargue makineleşmeyle birlikte çalışma süresinin kısalarak kişinin kendine ayıracağı zamanın artırılabileceğini savunmuştur. Yazar kapitalizmle birlikte kör bir inançla çalışmaya bağımlı proleteryayı da eleştirir ve bu çalışma şartlarının bireyin bedenini yorduğu kadar zamanını da çaldığını ifade eder. Kapitalizmin çalışma şartlarına erkenden savaş açmış bu metin, yazıldığı dönemden günümüze kadar zamana meydan okuyarak gelmiştir.