Türkiye Cumhuriyeti’nin Afganistan’a Eğitim Alanındaki Katkıları (1932-1938)

20. yüzyılın ilk yarısında Cumhuriyet Türkiye'sinde meydana gelen Batılılaşma denemeleri, İslam Dünyası için de bir dizi yenilikleri ve değişimi beraberinde getirmiştir. Ulusal olmaktan ziyade evrensel bir niteliği bulunan ve akademik çevreler tarafından daha çok “Türk Çağdaşlaşması” ya da “Türk Modernleşmesi” olarak nitelendirilen Türk Batılılaşma Hareketi, İslam devletleri içerisinde Afganistan'ı oldukça fazla etkilemiştir. Bağımsızlık mücadelesini Türkiye Cumhuriyeti'nden önce kazanan ancak geleneksel kurumları ve eğitimci kadrosu ile Türkiye'nin oldukça gerisinde kalan Afganistan, mevcut durumunu Türkiye'nin eğitim yardımlarını temel alarak değiştirmek istemiş ve bu minvalde 1926-1929 ile 1932-1938 yılları arasında yoğun olmakla birlikte, 1938 ila 1945 yılları arasında da Türkiye'den her alanda faydalanmıştır. Özellikle bu tarihler Türkiye Afgan eğitimine, sağlık, askeri ve sivil eğitim alanlarında büyük katkılar sunmuştur. Kimi zaman doğrudan kimi zaman dolaylı yoldan yapılan bu yardımlar, kuşkusuz Afgan Batılılaşma Hareketi'nin de itici bir gücü olmuştur. Ayrıca bu, her iki devletin ve her iki milletin tarihsel dostluğunun da en yoğun yaşandığı bir dönem olması itibari ile önem arz etmekte ve Türk-Afgan ilişkilerindeki yakınlaşmanın yansımalarının günümüze kadar uzanmasına da katkı sağlamaktadır.