Türkiye Cumhuriyeti'nde Tek-Parti Yönetiminin Kurulması

Sinif-i münevver telkinle, irsadla kitle-i ekseriyeti kendi maksadina göre iknaa muvaffak olamayinca, baska vasitalara tevessül eder. Halka tahakküm ve tecebbüre baslar; halki istibdatta bulundurmaga kalkar. (...) Halki ne birinci usûl ile ne de tahakküm ve istibdat ile kendi hedefimize sürüklemeye muvaffak olamadigimizi görüyoruz. (...) Bunda muvaffak olmak için, münevver sinifla halkin zihniyet ve hedefi arasinda tabii bir intibak olmak lazimdir. Yani sinif-i münevverin halka telkin edecegi mefkûreler, halkin ruh ve vicdanindan alinmis olmali. Halbuki bizde böyle mi olmustur? O münevverlerin telkinleri milletimizin umk-i ruhundan alinmis mefkûreler midir? Süphesiz hayir... -M. Kemal Atatürk, 1923-